Bio Blue Ieper is de eerste Vlaamse agro-industriële vergister die biomethaan injecteert in het gasnet. De huidige verwerkingscapaciteit, die in de toekomst nog verdubbeld kan worden, bedraagt 50.000 ton organisch afval per jaar en resulteert in een injectie van 100 GWh biomethaan doorheen het jaar. De installatie verwerkt op dit moment hoofdzakelijk organisch biologisch afval (OBA) en bijproducten die vrijkomen uit de agro-industrie (bv. restfractie na oliepersing). Verder laat de technologie ook de verwerking van mest toe. Biogas-E sprak met ondernemer Bart De Lathauwer.
Wat overtuigde u om een pioniersrol in de Vlaamse biomethaanproductie op te nemen?
De belangrijkste bronnen van hernieuwbare energie zijn zon, wind, water en biomassa. Biomassa zal volgens mij in de toekomst een aanzienlijk deel, naar schatting 10-20%, van de toekomstige energievraag dekken. Vanuit deze toekomstgerichte visie is het dan ook evident hierin te investeren. Door het geproduceerde biogas op te waarderen tot biomethaan kan dit gas eenvoudig verspreid worden via het bestaande gasnet en ingezet worden op locaties met een hoge warmte- en elektriciteitsvraag. Een klein deel van dit biomethaan wordt wel lokaal toegepast in een warmtekrachtkoppeling om in het eigenverbruik (elektriciteit en warmte) van de installatie te voorzien.
"Biomassa zal volgens mij in de toekomst een aanzienlijk deel, naar schatting 10-20%, van de toekomstige energievraag dekken."
Vanwaar de keuze om het te houden bij biomethaan en niet verder gaan tot bio-CNG of bio-LNG?
Zolang er fossiele LNG binnenkomt, is het energieverspilling om gasvormig biomethaan vloeibaar te maken. Daarnaast is het ook geen goed idee om dit on-site te doen. Het is logischer en efficiënter om biomethaan op een centrale locatie te vervloeien, bij voorkeur langs een kanaal. Verder is het energieverbruik van schepen zodanig groot dat biomethaan alleen onvoldoende is om de volledige vloot te vergroenen. Wat bio-CNG betreft, is het allang duidelijk dat alle personenvervoer en zelfs vrachtvervoer (met uitzondering van lange afstand) geëlektrificeerd zal worden en het dus minder relevant is hierop in te zetten.
Welke opzuiveringstechnologie wordt er gehanteerd om tot biomethaan te komen?
Onze installatie maakt gebruik van membraanscheiding. Het betreft een membraan dat sterk permeabel is voor CO2 en impermeabel voor methaan waardoor uiteindelijk een quasi zuivere methaan en CO2-stroom bekomen wordt. Daarnaast onderzochten we ook water scrubbing als opzuiveringstechnologie. Het voordeel van deze technologie is dat ze goedkoper is, reeds lange tijd bestaat en op vandaag in verschillende installaties toegepast wordt. Dit was tot zo’n vijf jaar terug ook de betere techniek. Ondertussen heeft de membraantechnologie echter grote sprongen gemaakt. Om de levensduur van de membranen zoveel mogelijk te verlengen, is een goede reiniging van het inkomende biogas essentieel. Daarom wordt de membraanunit ook voorafgegaan door verschillende actieve koolfilters. Het groene karakter van het biomethaan wordt aangetoond via een ISCC-certificatieschema zodat internationale handel mogelijk is. Het vroeg echter een hoop werk, in ons geval enkele maanden, om alle administratie in orde te krijgen.
Naast biomethaan ontstaat dus ook een quasi zuivere CO2 stroom. Wordt deze nuttig ingezet?
Op vandaag wordt deze vrijgelaten in de omgeving. Deze kan opgevangen, vloeibaar gemaakt en vermarkt worden, maar deze piste is nog onvoldoende onderzocht. Dit is ook niet zo straight forward als het lijkt. De realisatie brengt een bepaalde kost met zich mee en de opbrengsten zijn niet altijd voldoende. Wat biogene CO2 betreft, is het dus nog even de kat uit de boom kijken.
En wat met het digestaat?
Biogasproductie is een volledig circulair gegeven. In de toekomst gaan de niet eetbare delen van landbouwgewassen richting de vergister waaruit eerst energie, onder de vorm van biomethaan, wordt gehaald om daarna de nutriënten te valoriseren onder de vorm van biomeststof. Deze kunnen dan terug op het land gebracht worden als meststof voor diezelfde landbouwgewassen.
Onze vergistingsinstallatie werkt aan de hand van een zelf ontworpen, gepatenteerd concept. Het digestaat wordt gescheiden in een dikke en dunne fractie waarna diverse recirculatie stappen mogelijk zijn. Deze combinatie van scheiden en recirculeren zorgt ervoor dat we zeer goede biologische parameters kunnen vaststellen. De dunne fractie wordt ingedampt tot een mineralenconcentraat waarbij het water ook gerecycleerd wordt.
"Biogasproductie is een volledig circulair gegeven."
Hoeveel tijd zat er uiteindelijk tussen het eerste idee en de uiteindelijke realisatie?
De biogasinstallatie is reeds gestart in 2022 en draait nu 12 à 18 maanden stabiel. Het initiële idee is gekomen in 2017. Uiteindelijk zijn de afzonderlijke componenten, zoals bijvoorbeeld de technologie en leveranciers, niet zo complex. De complexiteit bevindt zich vooral in het feit dat het volledige proces uit zoveel verschillende componenten bestaat. De grootste problemen die we ervaren, zijn het gebrek aan erkenning. Ook de complexe regelgeving, die dan nog eens sterk verschilt afhankelijk van het al dan niet vergisten van mest, bemoeilijkt het hele proces.
Erkenning is een belangrijk gegeven om groei van de biomethaansector in Vlaanderen te bewerkstelligen. Op vandaag wordt biomethaan in gans Europa anders bejegend. Om een gelijk speelveld te garanderen en gezonde concurrentie in de hand te werken is het noodzakelijk dat 1 MWh biomethaan overal een gelijke waarde heeft. Sterker nog, 1 MWh biodiesel, bio-ethanol of biomethaan zou overal een gelijke waarde moeten hebben, voor zover alle gemaakt zijn uit secundaire grondstoffen. Alleen zo wordt het weglekken van biomassa vermeden.
Op jullie planning staat ook nog een nieuwe installatie in Gent. Kan je hier al wat meer over vertellen?
De installatie in Gent zal eigenlijk quasi dezelfde zijn als in Ieper, maar dan een stuk groter. We plannen OBA, mest en bijproducten uit de agro-industrie te vergisten en een jaarlijkse injectie van 1 TWh biomethaan te realiseren. Het is de bedoeling deze werken zo snel als mogelijk op te starten.
Foto's: © Bio Blue Ieper