Ondanks de duidelijke aanknopingspunten die biogas en biomethaan bieden binnen de Vlaamse klimaat- en energiedoelstellingen, is het teleurstellend dat deze technologieën nauwelijks expliciete aandacht krijgen in het Vlaamse regeerakkoord. Het regeerakkoord verwijst namelijk slechts eenmalig nadrukkelijk naar biogas en biomethaan, en dat in de context van garanties van oorsprong (cfr. 'De productie van biogas en biomethaan blijven we steunen door een systeem van verhandelbare garanties van oorsprong.').
De indirecte steun via garanties van oorsprong en de mogelijke voordelen van bestaande subsidieprogramma's zijn bemoedigend, maar onvoldoende om te spreken van een doordachte en gerichte strategie voor de verdere uitbouw van biogas en biomethaan. De biogassector blijft een sterke bijdrage leveren aan de energiezekerheid en klimaatdoelstellingen van Vlaanderen, maar zonder erkenning loopt Vlaanderen het risico om de voordelen van deze technologieën niet volledig te benutten en deze bijdrage aan de hernieuwbare energiedoelstellingen te verliezen.
Volgende punten opgenomen in het Vlaams regeerakkoord kunnen (indirect) een invloed hebben op biogas- of biomethaanproductie:
- Als uit de jaarlijkse monitoring van de Vlaamse broeikasgasuitstoot blijkt dat Vlaanderen een emissiereductie van 40% bereikt ten opzichte van 2005 voor de sectoren die onder de Effort Sharing Regulation vallen, zal Vlaanderen zijn klimaatambitie voor 2030 optrekken richting 47%, voor zover die ambitieverhoging onderbouwd is met aanvullende maatregelen.
- Vlaanderen zal het nieuwe emissiehandelssysteem voor gebouwen, transport en bijkomende sectoren (ETS2), dat op Europees niveau beslist werd, moeten implementeren vanaf 2027. De middelen die daaruit voortkomen, worden volledig gebruikt om voor diegenen die bijdragen aan het systeem te helpen de transitie haalbaar en betaalbaar te maken.
- We stimuleren de klimaat- en energietransitie door werk te maken van het verlagen van de elektriciteitsfactuur door een voor de overheid budgetneutrale taxshift.
- We zorgen voor de juiste financieringsinstrumenten om de klimaattechnologieën bij onze ondernemingen versneld ingang te laten vinden en voor het optimale gebruik van de EU-hefbomen daarbij. Het pilootproject ‘bijpascontracten’ (contracts for difference) dat de Vlaamse basisindustrie moet ondersteunen in de transitie naar low carbon-processen werd daarvoor opgestart en wordt continu opgevolgd. Op basis van de voorziene evaluatie beslist de Vlaamse Regering over de verdere implementatie en uitvoering van dat instrument. Een benchmarkstudie over de inzet van dat instrument door onze buurlanden wordt opgestart zodra de Vlaamse Regering is gevormd. We onderzoeken de steun voor grote projecten in onze havens met betrekking tot CO2-afvang met permanente opslag (CCS) en het gebruik van afgevangen CO2 (CCU).
- Vlaanderen heeft in 2021 de Global Methane Pledge ondertekend, die een reductie van de methaanuitstoot van minimaal 30% tussen 2020 en 2030 nastreeft. Er worden, onder meer binnen de landbouwsector, inspanningen geleverd om die doelstelling te bereiken.
- Vlaanderen heeft zich ontwikkeld tot een voorloper in circulaire economie en afvalbeheer in Europa dankzij innovatieve beleidsmaatregelen, sterke samenwerkingen en een cultuur van duurzaamheid. We bevorderen ecodesign, de deeleconomie en materialenbeheer om de levensduur van producten te maximaliseren en afval te minimaliseren. Met een van de hoogste recyclingpercentages in Europa zet Vlaanderen in op afvalpreventie, hergebruik, afvalscheiding aan de bron en geavanceerde verwerkingsinfrastructuren.
- Tegen 2030 verhogen we de ambities inzake hernieuwbare energieproductie fors tot een geïnstalleerde capaciteit voor wind tot 2,8 GW en voor zon tot 10 GW. We zetten in op netversterking en opslagcapaciteit. We blijven de ontwikkeling van hernieuwbare energie in Vlaanderen ondersteunen. Op die manier vermijden we maximaal de aankoop van hernieuwbare energie uit het buitenland om de Vlaamse hernieuwbare energiedoelstellingen te realiseren.
- We maken de instrumenten efficiënter voor de vergroening van de warmtevraag voor de brede industrie, in nauw overleg met de betrokken agentschappen (premie na audit, Call groene warmte, Ecologiepremie+, GREEN, STRES…) en we onderzoeken of een hervorming richting een vast bedrag per lopende meter kostenefficiënt, zinvol en wenselijk is. Het gebruik van industriële restwarmte, geothermie en riothermie wordt eveneens onderzocht. Technologie neutraliteit staat ook daar centraal.
- Omwille van nieuwe geopolitieke en maatschappelijke uitdagingen - zoals grondstoffenschaarste, digitalisering, verduurzaming (klimaatneutrale transitie en circulaire economie) en veiligheid - is het cruciaal om in te spelen op beloftevolle innovatieve sectoren zoals duurzame energie, biotechnologie, digitale technologieën en ruimtevaart.
- De coronacrisis en de oorlog in Oekraïne hebben aangetoond dat we voor bepaalde producten en grondstoffen enorm afhankelijk zijn van andere continenten. We haken daarom in op de nieuwe initiatieven van de Europese Commissie om de strategische onafhankelijkheid via waardeketens, circulariteit en ecosystemen te versterken.
- We streven naar een volledig circulaire economie om zo beter in onze behoeften aan grondstoffen en water te kunnen voorzien en ons welzijn te maximaliseren met een kleinere ecologische voetafdruk. Daartoe ondersteunen we onze ondernemingen bij de omslag naar een circulaire economie.
- We zetten in op maximale flexibiliteit, datamanagement en slim netbeheer om de integratie van de hernieuwbare energiebronnen, de versnelling van elektrificatie en een competitieve, betaalbare en betrouwbare energievoorziening te blijven garanderen.
- We bereiden de toekomst van het distributienet voor aardgas voor in overleg met Fluvius en de VREG: na het aansluitbeleid van vroeger onderzoeken we een exitbeleid, het optimaal uitrollen van de digitale gasmeter en een aangepast tariefmodel. We bekijken dat samen met de opmaak van de plannen voor lokale koude en warmtenetten.
- Om de financiering van bestaande en nieuwe klimaat- en energieprojecten te voorzien (voor zover de begroting of de Klimaat- en Energiefondsen niet volstaan) kan een beroep worden gedaan op een publiek-private samenwerking.
- We zetten het omvangrijke pakket Europese energie- en klimaatregelgeving (onder andere de herziene richtlijn hernieuwbare energie, herziene energie-efficiëntierichtlijn, herziene richtlijn energieprestatie van gebouwen, gaspakket, herziene richtlijn ‘interne markt voor elektriciteit’…) tijdig om in Vlaamse regelgeving.
- We bekijken hoe we de snelheid van de administratieve procedure, erkenning en vergunningen van bepaalde technieken binnen het Wetenschappelijk Comité Luchtemissies Veeteelt (WeComV) kunnen versnellen, zonder afbreuk te doen aan voldoende wetenschappelijke zekerheid dat de beoogde milieuprestaties worden behaald.
Lees hier het volledige Vlaamse regeerakkoord.
Foto ©Vlaanderen
Datum publicatie